Thursday, September 17, 2015

ගිණුම්කරණ සමීකරණය

ගිණුම්කරණ සමීකරණය ඉගෙනීමට ප්‍රථම ගිණුම්කරණයේ මූලිකම සංකල්පය වන ඒකක සංකල්පය හදුනාගැනීම ඉතා වැදගත්‍ ය.
ගිණුම්කරණ ඒකක සංකල්පයට අනුව දක්වන්නේ ව්‍යාපාරය, එහි අයිතිකරු හෝ අයිතිකරුවන්ගෙන් පැහැදිලිව වෙන්කොට හදුනාගෙන ගිණුම්කරණය කළ යුතු බවයි. ඒ අනුව ව්‍යාපාරයට අයිතිකරුවන් විසින් යොදවන අරමුදල් ව්‍යාපාරයේ බාහිර වගකීමක් ලෙස කටයුතු කිරීම කල යුතු අතර ව්‍යාපාරයෙන් අයිතිකරුවන් විසින් වත්කම් ඉවත් කරගන්නේ නම් එය ඔහු සැපයූ ප්‍රාග්ධනයෙන් අඩුකල යුතුය.
ඉහත පරිච්ඡේදය තුළ වත්කම්, වගකීම්, සහ ප්‍රාග්ධනය යනුවෙන් වචන 3ක් ඔබට දැකගත හැක. ප්‍රථමයෙන් මෙම පදයන් පැහැදිලි කරගැනීම ඉතා වෑදගත්‍ ය.
අතීත ගනුදෙනුවක හෝ සිදුවීමක ප්‍රතිඵලයසිදු අතිවන, වර්තමානයේ ව්‍යාපාරය විසින් පාලනය කරනු ලබන, අනාගතයේදී ආර්ථික ප්‍රතිලාභ ව්‍යාපාරය තුලට ගලා ඒමේ ප්‍රවණතාවයක් ඇති ස්පෘශ්‍ය/අස්පෘශ්‍ය සියලු සම්පත් වත්කම් ලෙස හදුන්වයි. වගකීම් යනු, අතීත ගණුදෙනුවක හෝ සිදුවීමක ප්‍රතිඵලයක් මත ඇති වන, වර්තමානයේ ව්‍යාපාරය විසින් පාලනය කරනු ලබන හා අනාගතයේදී ව්‍යාපාරයේ සම්පත් පිටතට ගලා යෑමේ ප්‍රවණතාවයක් ඇති සම්පත් ව්‍යාපාරයක වගකීම් ලෙස හදුන්වයි. කෙටියෙන් ව්‍යාපාරය විසින් පාලනය කරනු ලබන සියලු සම්පත් වත්කම් ලෙස හදුන්වන අතර, බාහිර පාර්ශවයන්ගෙන් ණය පදනම මත ලබාගෙන ඇති වත්කම් කොටස අප වගකීම් ලෙස හදුන්වමු.එමෙන්ම ව්‍යාපාරයේ මුලු වත්කම් වලින්, මුලු වගකීම් ඉවත් කළ පසු ශේෂවන අයිතිකරුගේ හිමිකම හෙවත් ශුද්ධ වත්කම් ප්‍රමාණය ප්‍රාග්ධනය ලෙස හදුන්වයි.

ඒ අනුව කිසියම් ව්‍යාපාරයකට බාහිර වගකීමක් නොපවතින විට, එනම්, ව්‍යාපාරයක සියලු වත්කම් අයිතිකරු/අයිතිකරුවන් විසින් ප්‍රාග්ධනයෙන් පමණක් සමන්විත වූ විට, ව්‍යාපාරයේ වත්කම් එහි ප්‍රාග්ධනයට සමාන වේ.


වත්කම් = ප්‍රාග්ධනය

දැන්, ව්‍යාපාරයේ අයිතිකරුගේ ප්‍රාග්ධනයට අමතර ව්‍යාපාරය විසින් වෙනත් බාහිර පාර්ශවයකින් ණය මුදලක් ලබා (උදා: බැංකු ණය මුදලක්) ගත්තේ යැයි සිතමු. එවිට සමීකරණය පහත පරිදි වේ.


වත්කම් = ප්‍රාග්ධනය + වගකීම්

ඉහත සමීකරණය ගිණුම්කරණයේ මූලික සමීකරණයයි.

ව්‍යාපාරයක මූලික මෙහෙයුම් කටයුත්ත වනුයේ, භාණ්ඩ හෝ සේවාවන් සැපයීමයි. මෙහෙයුම් කටයුතු හේතුවෙන් වියදම් දැරිය යුතු අතර අදායම්ද ව්‍යාපාරයට ගලා එනු ඇත. මෙම වියදම් සහ ආදායම් ව්‍යාපාරයේ අයිතිකරු විසින් මෙහෙයවනු ලබන බැවින් වියදම් ප්‍රාග්ධනයෙන් අඩුකොට ආදායම් ප්‍රාග්ධනයට එකතු කරනු ලබයි.


වත්කම් = වගකීම් + ප්‍රාග්ධනය + ආදායම් - වියදම්
ඉහත සමීකරණය අනුව පෘණ ලකුණක් ගන්නා වියදම් සංරචකය ධන ලකුණකට මාරුකර සමාන ලකුණෙන් වම් පසට ගෙන ආ විට විට,


වත්කම් + වියදම් = වගකීම් + ප්‍රාග්ධනය + ආදායම්

බවට පරිවර්තනය වනු ඇත.

Download this as a PDF

No comments:

Post a Comment